امواج الیوت چیست؟

تئوری امواج الیوت در تحلیل تکنیکال چیست؟
رالف نلسون الیوت (Ralph Nelson Elliott) تئوری امواج الیوت را در دههٔ 30 میلادی توسعه داد. الیوت باور داشت که بازارهای سهام، که تصور میشد رفتاری بینظم و آشفته دارند، در واقع دارای الگوهایِ تکراریِ منظمی میباشند. در این مقاله، ما نگاهی به تاریخچهٔ موجود در پس تئوری امواج الیوت میاندازیم و خواهیم دید که چگونه از آن برای معاملهگری استفاده میشود.
امواج
الیوت پیشنهاد داد که روندهای شکل گرفته در قیمتهای بازارهای مالی همگی از ذهنیت (روانشناسی) بازار نشأت میگیرند. او دریافت که تغییر در ذهنیت بازار میتواند بهصورت الگوهایی تحت عنوان موجها (Waves) در بازارهای مالی دیده شوند.
تئوری الیوت به تئوری داو (Dow theory) شباهت دارد زیرا هر دوی آنها حرکات قیمت سهام را بهشکل حرکات موجی میبینند. از آنجایی که الیوت متوجه طبیعت تکرارپذیر بازارها شد، توانست آنها را با دقتی بیشتر و با جزئیاتی بالاتر مورد بررسی قرار دهد. الگوهای تکرارپذیر (فرکتالها – Fractals) ساختارهای ریاضی هستند که حتی در مقیاسهای کوچکتر نیز بهعینه تکرار میشوند و تا بینهایت این تکرارها ادامه مییابند. الیوت کشف کرد که قیمتهای شاخصهای سهام نیز بههمین شکل ساختاردهی شدهاند. بنابراین او شروع کرد تا این الگوهای تکرارشونده را بررسی کند و از آنها بهعنوان نشانگرهایی جهت پیشبینی حرکات آینده بازار استفاده کند.
پیشبینی بازار براساس الگوهای موجی
الیوت توانست با استفاده از ویژگیهای قابل اتکایی که در الگوهای موجی یافته بود، پیشبینیهایی دقیق را در مورد بازار انجام دهد. یک موج انگیزشی (Impulse Wave) جهت حرکتی مشابه با جهت حرکتی روند بزرگتر (Larger Trend) دارد، و همواره به شکل یک الگوی پنج موجی (Five wave pattern) دیده میشود. یک موج اصلاحی (Corrective Wave) از سویی دیگر، حرکتی در خلاف جهت حرکت روند اصلی دارد. در مقیاسهایی کوچکتر، میتوان در هر موج حرکتی، پنج موج کوچکتر تحت عنوان ریزموج را پیدا کرد.
این الگوها خود را تا بینهایت و تا کوچکترین مقیاسها نیز تکرار میکنند. الیوت این ساختار فرکتال را در بازارهای مالی و در دههٔ 30 میلادی کشف کرد، اما تنها در دهههای بعد بود که محققان توانستند فرکتالها را بشناسند و آنها را بهشکلِ ریاضی نمایش دهند.
در یک بازار امواج الیوت چیست؟ مالی، ما با این اصطلاح آشنا هستیم که «هر چه بالا میرود، باید پایین بیاید – what goes up, must come down» همچنان هنگامی که قیمت به سمت بالا حرکت میکند، همواره توسط یک حرکت در خلاف جهت خود به سمت پایین کشیده میشود. حرکات قیمتی (Price Action) به دو بخش روندها (Trends) و اصلاحات (Corrections) تقسیمبندی شدهاند. روندها نشاندهندهٔ جهت اصلی حرکت قیمتها میباشند، در حالی که اصلاحات، حرکتی در خلاف جهت روندها دارند.
تفسیر تئوری امواج الیوت
امواج الیوت بهشکل زیر تفسیر میشوند:
- ما شاهد پنج موج در جهت حرکت روند اصلی میباشیم، که توسط یک الگوی سهموجیِ اصلاحی دنبال میشوند که مجموعاً 5-3 حرکت را دربرمیگیرند. این 5-3 حرکت بعدها خود تبدیل به زیرمجموعه حرکات بزرگتر امواج میشوند.
- این الگوی 5-3 موجی همواره ثابت میماند، حتی اگر بازهٔ زمانی هریک از موجها با یکدیگر تفاوت داشته باشند.
حال بیایید نگاهی به نمودار زیر که از هشت موج تشکیل شده است، بیاندازیم، پنج موج رو به بالا و سه موج رو به پایین که به ترتیب با اعداد 1،2،3،4،5 برای موجهای صعودی و حروف A – B – C برای موجهای اصلاحی نامگذاری شدند.
تئوری امواج الیوت
در اینجا امواج 1، 2، 3، 4، 5 موج حرکتی را میسازند و امواج A – B – C امواج اصلاحی را تشکیل میدهند. الگوی پنج موجی حرکتی، موج شماره 1 را میسازند و سپس یک الگوی سهموجی اصلاحی، موج اصلاحی شماره 2 را تشکیل میدهند.
موجهای اصلاحی معمولاً سه حرکت قیمتی قابل تشخیص دارند – که دو تا از آنها همجهت با حرکت اصلاحی اصلی بوده (امواج A و C) و یکی از آنها در خلاف جهت آن میباشد (موج B). امواج 2 و 4 در شکل بالا بهعنوان امواج اصلاحی شناخته میشوند. این امواج معمولاً ساختاری بهشکل زیر دارند:
تئوری امواج الیوت در موج های اصلاحی
در نظر داشته باشید که در این تصویر، امواج A و C در جهت روند اصلی حرکت میکنند و بنابراین بهعنوان موجهای انگیزشی (Impulsive Waves) شناخته شده و از پنج ریز موج تشکیل شدهاند. موج B، برخلاف امواج A و C؛ یک موج در خلاف جهت روند اصلی بوده و بهعنوان روندی اصلاحی (Countertrends) شناخته میشود و از سه موج تشکیل شده است.
همانطور که میتوانید از الگوهایی که در شکل فوق به نمایش گذاشته شده است ببینید، الگوی پنجموجی همیشه حرکت رو به بالا ندارد، و همچنین الگوی سه موجی نیز همواره به سمت پایین حرکت نمیکند. پس توجه داشته باشید که زمانی که روند اصلی قیمتی رو به پایین میباشد، امواج نزولی ما شامل پنج ریزموج و امواج صعودی (امواج اصلاحی) ما شامل سه ریزموج خواهند بود.
انواع درجههای امواج
الیوت نه درجه از امواج را تعریف نموده است. این امواجها از بزرگترین آنها تا کوچکترینشان بهشرح زیر میباشند:
- Grand Supercycle
- Supercycle
- Cycle
- Primary
- Intermediate
- Minor
- Minute
- Minuette
- Sub – Minuette
از آنجایی که امواج الیوت ساختاری فرکتالی دارند، درجهٔ موجهای شناخته شده میتواند بزرگتر و یا حتی کوچکتر از لیست فوق باشد.
برای استفاده از این تئوری در معاملهگری روزانه، امواج الیوت چیست؟ یک معاملهگر باید بتواند روند صعودی و حرکت اصلی را مشخص نماید، وارد معاملهٔ خرید شده و پس از آن وارد یک معاملهٔ فروش، بسته به الگوهای ساخته شده توسط ریزموجهای پنجگانه و بازگشتهای قیمتی قریبالوقوع شود.
محبوبیت تئوری امواج الیوت
در دههٔ 70 میلادی، اصل امواج الیوت محبوبیت زیادی را طی فعالیتهای فراست (A.J. Frost) و رابرت پریچر (Robert Prechter) کسب کرد. در کتاب افسانهای آنها تحت عنوان «اصول امواج الیوت: کلیدی به سوی شناخت رفتار بازار – Elliott Wave Principle: Key to Market Behavior» نویسندگان توانستند روند صعودی بازار را در دهه 80 میلادی پیشبینی کنند. پرچر بعدها و پیش امواج الیوت چیست؟ از وقوع شکست بازار در سال 1987، توصیه به فروش سهام کرده بود.
جمعبندی
استفادهکنندگان امواج الیوت تأکید میکنند که با وجود این که بازارها ماهیتی فرکتال دارند، اما این پیشبینی بازارها را آسانتر نمیکند. محققان یک درخت را بهعنوان یک ساختار فرکتال در نظر میگیرند، اما این بدین معنی نیست که هر شخصی میتواند جهت هر یک از شاخههای آن را تشخیص دهد. وقتی که به استفادهٔ کاربردی از این مفهوم میرسیم، امواج الیوت نیز به مانند بسیاری دیگر از روشهای تحلیل بازار موافقان و مخالفان خود را دارد.
یکی از اصلیترین ضعفهایی که وجود دارد، اشتباه کاربران این تئوری در شمردن درست موجهای بازار میباشد. با رخدادن این اشتباهات، امکان هرگونه تفسیر و پیشبینی از جهت حرکت موج آینده وجود خواهد داشت. در عین حال، معاملهگرانی که در امر استفاده از تئوری امواج الیوت متبحر شدهاند، با قدرت از این ایده دفاع میکنند.
امواج الیوت جلسه سوم
یک نکته مهم در مورد موج های امواج الیوت چیست؟ اصلاحی وجود دارند که فیلتر بسیار خوبی است:
موج اصلاحی به تنهایی از پنج موج تشکیل نمی شود اگر چنین حالتی مشاهده شود این موج ادامه خواهد داشت.
معمولاً موج های اصلاحی یا به صورت سریع و در جهت خلاف روند اصلی هستند یااصلاحی های کند هستند که برای آن که
در نهایت به هدف خود برسند مدت زمانی را بازی می کنند.
به طور کلی ازدید دسته بندی و تنوع ریز موج ها چهار دسته موج اصلاحی امواج الیوت چیست؟ داریم:
1-زیگزاگ ها:
دارای ساختار 5-3-5 بوده و خود سه دسته هستند
2-پهنه ها :
دارای ساختار5-3-3 هستند و سه دسته می باشند
3- مثلث ها :
دارای ساختار 3-3-3-3-3هستند که آنها نیز به چهار گروه تقسیم می شوند
د- یک نوع توسعه یافته با نام متقارن معکوس
۴- دوگانه و سه گانه سه تایی( ساختارهای ترکیبی )
در ادامه به توصیف هر بخش می پردازیم
۱- زیگزاگ ها:
زیگزاگ ها اصولاً ساختار5-3-5 دارند و با حروفA,B,C نمایش داده می شوند. به خاطر داشته باشیم انتهای موج B
باید در حد قابل قبولی از نقطه شروع موج A فاصله داشته باشد.
گاهی دو یا نهایتاً سه زیگزاگ پشت سر هم قرار می گیرند تا به هدف مورد نظر برسیم. که به آن زیگزاگ های دوتایی یا زیگزاگ های
سه تایی می گویند.
الیوت موج میان این دو زیگزاگ را X می گذاشت که البته روش صحیح برای نام گذاری نیست. از این رو از ساختارW-X-Y برای
نامگذاری کل دو زیگزاگ بهره میبریم. از امواج الیوت چیست؟ این رو هر A-B-C دو درجه از موج بزرگ اصلی کوچک تر هستند (موج اصلی خود ۵
زیرموج دارد که موج اصلاحی نیز به زیرموج های خود تقسیم میشود پس از دودرجه کمتر میشود)
۲-آموزش تحلیل الیوت ویو و پهنه ها:
پهنه ها نوع خاصی از اصلاح ها هستند که اصولاً ساختار5-3-3 دارند و از نظر زمانی طولانی هستند. این اصلاح ها بعد از یک
موج قوی ظاهر میشوند که بیشتر موج3 است . پهنه ها در موج ۴ ظاهر میشوند که البته پهنههایی را در موج ۲ نیزداریم .
و به طور کلی قانونی در این مورد نداریم.
اصولا بعد از حرکتی قوی هنگامی که اصلاح شروع میشود ، اصلاح قدرت کافی ندارد و به همین جهت موج A موجی سه تایی می شود.
با توجه به اینکه موج بعدی یعنی B در جهت موج قوی است گاهی تا شروع موجA میرود. به همین صورت موج C نیز مقدار
بسیار ناچیزی از موجA پایین تر می رود.
نکته: هنگامی که ساختار5-3-3 اصلاحی دیده میشود اصولاً پهنه در پیش داریم.
پهنه توضیح داده شده در بالا را پهنه معمولی می گویند دو نوع پهنه دیگر نیز داریم:
پهنه توسعه یافته: بر طبق آموزش تحلیل الیوت ویو در این الگو موج B فراتر از شروع موج A می رود و موجه Cنیز از انتهای
موج A رد میشود. این الگو به وفور در بازار دیده میشود.
نوع پهنه بعدی، پهنه دونده است که البته بسیار نادر است و در امواج الیوت چیست؟ شناسایی آن دقت زیادی باید نمود. در این الگو انتهای موج B
از ابتدای موج A رد می شود ولی انتهای موج c قبل از انتهای موج A پایان می یابد.
مثلث ها:
مثلث ها دسته خاصی از امواج اصلاحی هستند که معمولاً تعادلی را به بازار می دهند. از این رو حجم و نوسانات بازار با پیش آمدن
آنها کاهش می یابد. ساختار آنها معمولاً3-3-3-3-3 است که برای نامگذاری از a-b-c-d-e استفاده می شود. این موج ها همگی با
هم همپوشانی دارند.
مثلث ها به دو دسته تقسیم می شود
۱- مثلث های همگرا
2- مثلث های واگرا
مثلث های همگرا: در این نوع از مثلث ها انرژی بازار به نحوی در حال ذخیره شدن است تا در زمان مناسب با حرکت انفجاری آزاد شود.
این نوع مثلث ها به سه دسته تقسیم می شوند:
آموزش تحلیل الیوت ویو و مثلث های واگرا: این مثلث فقط یک نمونه دارد و الیوت آنرا مثلث متقارن معکوس نامید.
نکته :گاهی در الگوهای مثلث یکی از موج های فرعی( معمولاًC) دارای ساختار پیچیده تری است ، مانند پهنه ادامه دار یا معمولی
یا زیگ زاگ دوگانه.
مثلث ها معمولاً در موج دوم ایجاد نمی شوند و معمولاً در موج ۴ یا موجBازA-B-C یا موج X از زیگ زاگ ها شکل می گیرند.
بطور کلی مثلث ها پیش از آخرین موج پیشرو از یک روند شکل میگیرند.
اگر در موج 4 مثلث پیش آید معمولا موج ۵ حرکت انفجاری ، حداقل به اندازه عرض مثلث خواهند داشت.
اصلاحی های ترکیبی:
در آموزش تحلیل الیوت ویو ،اصلاحی ها صرف نظر از انواع گفته شده ، می تواند ترکیبی از انواع گوناگون الگوها نیز باشند .
الیوت ترکیب الگوهای اصلاحی را سه تا یی های دوگانه و سه تایی های سه گانه نامید ، که این ها می توانند ترکیبی از زیگزاگ ها ،
پهنه ها و مثلث ها باشند.
درشکل های زیر نمونههایی از ساختارهای مختلف مشاهده میشود
مثلث پس از پهنه (سه گانه دوتایی)
زیگزاگ پس از پهنه
نکته: در یک ترکیب هرگزبیش از یک زیگزاگ به وجود نمیآید
نکته:در یک ترکیب هرگزبیش از یک مثلث به وجود نمیآید و معمولاً در آخرین موج از سه تایی های دوگانه و سه گانه ظاهر می شود
نکته: اگر انتهای الگو به سقف یا کف قیمت نرسد به انتهای الگو ارتودوکس سقف یا کف می گویند. برای مثال ۵ موجی که موج۵ به
تحلیل با استفاده از امواج الیوت (با ذکر مثال)
یکشنبه 99/5/05 ، اصفهان , (اخبار رسمی): الیوت (حسابدار و نویسنده آمریکایی) معتقد بود بازار بورس که به نظر رفتاری تصادفی و بی نظم دارد، در حقیقت از الگوهایی تکراری تبعیت میکند. این الگوهای تکراری و فراکتالی به امواج الیوت معروفند. (فراکتال ساختار ریاضیاست که در مقیاسهای کوچکتر بینهایت بار تکرار میشود).
توجه به رفتارهای بازار بورس در برخی برهههای خاص در گذشته میتواند رفتار بازار را در شرایط مشابه فعلی پیشبینی کند.
الیوت (حسابدار و نویسنده آمریکایی) معتقد بود بازار بورس که به نظر رفتاری تصادفی و بی نظم دارد، در حقیقت از الگوهایی تکراری تبعیت میکند. این الگوهای تکراری و فراکتالی به امواج الیوت معروفند. (فراکتال ساختار ریاضیاست که در مقیاسهای کوچکتر بینهایت بار تکرار میشود).
امواج الیوت جهت توصیف و تحلیل نوسانات قیمت در بازارهای مالی مانند بورس، کاربرد دارد. قاعده کلی امواج الیوت سه هدف اصلی دارد: پیشگویی مسیر بازار، مشخص کردن نقاط بازگشت و تهیه کردن راهنما برای ورود و خروج از موقعیتهای معاملات.
در حالت کلی امواج الیوت به دو دسته کلی تقسیم میشوند: امواج جنبشی و امواج اصلاحی. امواج جنبشی همراستا با روند هستند مانند یک موج پنجتایی صعودی و موجهای اصلاحی در خلاف جهت روند هستند که آنها نیز از سه موج تشکیل میگردند.
در واقع انتظارات انسانی و رشد و نزول قیمت ها در بازار برآیند از پنج موج صعودی(امواج جنبشی) و سه موج نزولی( امواج اصلاحی) است. این الگوی هشت موجی دوره های تناوبی صعود و نزول بازار یا اقتصاد را نمایش میدهد و به دلیل ماهیت فراکتالی این امواج (بینهایت بار تکرار شدن)، با بزرگنمایی یک موج ۸ تایی خواهیم دید که خود آن از ۳۴ موج و با ادامه بزرگنمایی از ۱۴۴ موج تشکیلشده است.
میتوان این موج هشت تایی را در مقیاس کوچکتر نیز بررسی کرد. در مقیاس کوچکتر هر موج جنبشی ( 1 تا 5) و اصلاحی (A تا C) خود به امواج کوچکتری تقسیم میشود، مثلا در شکل زیر موج جنبشی (سبزرنگ ) خود تشکیل شده از یک موج پنجتایی است. که از این پنج موج سه تای آن در راستای روند صعودی و دوتای دیگر مخالف روند صعودیاند. همچنین با بزرگنمایی موج اصلاحی درمیابیم که خود آن از سه موج دیگر تشکیل شده که یک موج مخالف روند نزولی و دوتای دیگر موافق روند نزولیاند.
به عنوان یک مثال واقعی، در تصویر این مقاله سهم فرآور ( شرکت فراوری مواد معدنی ) را در بورس درنظر میگیریم. اگر روند مقیاس پذیری را برعکس کنیم ( از مقیاس کوچک به بزرگ) این سهم در یک پنج موجی کوچک الگوی خود را کامل کرده است ( رنگ سبز و قرمز). این پنج موجی کوچک را میتوانیم شروع یک موج بزرگ در نظر بگیریم. که در اینجا امواج 1 و 2 آن موجِ بزرگتر کامل شده است ( رنگ آبی). به همین ترتیب با تکرار موجهای کوچک الگوی موج بزرگتر نیز کامل میشود و نشان از صعودی بودن سهم دارد.
توجه به این نکته نیز ضروریاست که موج شماری امواج الیوت از قوانین پایهای تبعیت میکند که عدم رعایت این نکات باعث میشود در شناسایی الگوی صحیح دچار مشکل شوید.
سخن آخر
برای موفقیت در بازار بورس لازم است آگاهی کافی از ابزارها و روشهای کاربردی و مهم این حوزه داشته باشید تا بتوانید اطلاعات مهم و فرصت ها را به موقع شناسایی کنید.
امواج الیوت یکی از روش های تحلیل تکنیکال برای شناسایی فرصتهای بازار بورس است. در این مدل قیمتهای بازار بورس بین امواج جنبشی و اصلاحی دائما در حال تغییر و جابجایی است. البته لازم به ذکر است این الگوها در مورد حرکت قیمتهای آینده هیچ قطعیتی نخواهند داد، بلکه تنها تحلیل و پیشبینی کننده بازار آینده هستند.همچنین شما میتوانید مطالب آموزشی بیشتر را در سایت اول سهام مطالعه کنید.
اخبار رسمی هویت منتشر کننده را تایید میکند ولی مسئولیت صحت مطلب منتشر شده بر عهده ناشر است.