معرفی نسبت های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

پس از گذراندن این دوره، شما با نسبت های فیبوناچی و نحوه کاربرد آن در تحلیل تکنیکال آشنا خواهید شد. آشنایی با این روش به شما این امکان را خواهد داد که زمان اصلاح سهام و همچنین میزان اصلاح را تشخیص دهید.

اعداد فیبوناچی و کاربرد آن‌ها در تحلیل تکنیکال

اعداد و نسبت‌های فیبوناچی یکی از عجایب علم ریاضیات هستند که در بخش‌های مختلف جهان هستی همچون «شاخ و برگ گیاهان»، «زاد و ولد خرگوش‌ها» و حتی «DNA انسان» دیده می‌شوند. قابل توجه است که اعداد فیبوناچی در تحلیل بازارهای مالی نیز کاربرد فراوانی دارند که در این مقاله به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.

به گزارش ایسنا بنابر اعلام کارگزاری مفید، سری فیبوناچی، رشته‌ای از اعداد است که در آن غیر از دو عدد اول، اعداد دیگر با محاسبه‌ مجموع دو عدد قبلی ایجاد می‌شوند. این اعداد به نام لئوناردو فیبوناچی (Leonardo Fibonacci) که نخستین ریاضی‌دان بزرگ اروپا در قرن سیزدهم میلادی بود، نام‌گذاری شده است. یکی از نکات جالب اعداد و نسبت‌های فیبوناچی این است که در بخش‌های مختلف جهان هستی دیده شده‌اند. مثلا اندازه‌گیری زاویه شاخه‌ها نشان می‌دهد که در الگوی رشد آن‌ها، نظمی شبیه دنباله فیبوناچی و نسبت طلایی وجود دارد. بررسی‌ها نشان داده که درختان با پیروی از این نوع الگوی رشد، قادر هستند درصد بیشتری از نور خورشید را جذب کنند.

علاوه بر موارد یاد شده، اعداد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی نیز کاربرد زیادی دارند. تاکنون ابزارهای گوناگونی که مبتنی بر اعداد و نسبت‌های فیبوناچی هستند، معرفی شده‌اند. در این مطلب ضمن آشنایی بیشتر با اعداد فیبوناچی، به بررسی کاربرد آن‌ها در تحلیل تکنیکال پرداخته می‌شود.

منظور از اعداد و نسبت‌های فیبوناچی چیست؟

همانطور که اشاره شد، غیر از دو عدد اول، اعداد بعدی از جمعِ دو عددِ قبلیِ خود به دست می‌آیند. به عنوان نمونه عدد ششم این سری (که برابر ۵ است) از حاصل جمع عدد چهارم و عدد پنجم که به ترتیب برابر ۲ و ۳ هستند، به دست می‌آید. اولین اعداد این سری عبارت‌اند از:

۱۴۴ - ۸۹ - ۵۵ - ۳۴ - ۲۱ - ۱۳ - ۸ - ۵ - ۳ - ۲ - ۱ - ۱ - ۰

از تقسیم اعداد فیبوناچی بر یکدیگر، نسبت‌های فیبوناچی ایجاد می‌شوند. مثلا با تقسیم هر عدد بر عدد بعدی (یا بر عدد قبلی) خود یک سری از نسبت‌های فیبوناچی ایجاد می‌شود.

۱.۶۱۹۰ - ۱.۶۱۵۴ - ۱.۶۲۵ - ۱.۶ - ۱.۶۶۷ - ۱.۵ - ۲ - ۱ : تقسیم هر عدد بر عدد قبلی خود

۰.۶۱۸۲ - ۰.۶۱۷۶ - ۰.۶۱۹۰ - ۰.۶۱۵۴ - ۰.۶ - ۰.۶۶۷ - ۰.۵ - ۱ : تقسیم هر عدد بر عدد بعدی خود

یکی‌ دیگر از نکات جالب فیبوناچی این است که خارج قسمت تقسیم هر عدد بر عدد قبلی خود، به عدد ۱.۶۱۸ که به «نسبت طلایی» مشهور است، نزدیک می‌شود. نسبت طلایی یکی از اعداد حیرت انگیز ریاضیات است که در بخش‌های زیادی از طبیعت قابل مشاهده است. مثلا در مرکز دانه میوه‌ها، با معرفی نسبت های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال دنبال کردن روند تعداد مارپیچ، نسبت طلایی مشاهده خواهد شد. همچنین می‌توان الگوریتم این مارپیچ‌ها را در کلم، کاهو، آناناس و حتی DNA انسان‌ها نیز مشاهده کرد. در صورت تمایل برای کسب اطلاعات بیشتر درباره اعداد فیبوناچی و عجایب آن، در مقاله هرآنچه باید درباره فیبوناچی بدانید اطلاعات کاملی در این زمینه گردآوری شده است.

کاربرد فیبوناچی در بورس

پیش از بررسی کاربرد اعداد فیبوناچی در بورس، بهتر است ابتدا کمی با تحلیل تکنیکال آشنا شویم. تحلیل تکنیکال یکی از روش های اصلی و پرطرفدار تحلیل‌ در بازار سرمایه است. در این روش تحلیلگر می‌کوشد با بررسی نمودارها و توجه به رفتار قیمت یک دارایی در گذشته، وضعیت آینده آن معرفی نسبت های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال را پیش‌بینی کند. از این رو استفاده درست از تحلیل تکنیکال می‌تواند شانس موفقیت معامله‌گران در بورس را افزایش دهد.

اعداد و نسبت‌های فیبوناچی کاربرد زیادی در تحلیل بازارهای مالی خصوصا در روش تحلیل تکنیکال دارند. بر اساس این اعداد، ابزارها و الگوهای مختلفی توسعه یافته است که در ادامه به آن‌ها پرداخته می‌شود.

ابزارهای فیبوناچی

در تحلیل تکنیکال، ابزارهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از این ابزارها که مبتنی بر اعداد فیبوناچی هستند عبارتند از: فیبوناچی اصلاحی، فیبوناچی خارجی، فیبوناچی انبساطی، فیبوناچی پروجکشن، فیبوناچی کمان‌ها، فیبوناچی بادبزن و فیبوناچی کانال. در صورت تمایل برای آشنایی با هر یک از این ابزارها، در مقاله ابزارهای فیبوناچی و کاربرد آن‌ها در تحلیل تکنیکال اطلاعات مربوطه به صورت کامل وجود دارد.

الگوهای هارمونیک

الگوهای هارمونیک از تلفیق اشکال هندسی و دنباله اعداد فیبوناچی شکل‌ گرفته‌اند. برخی از پرکاربردترین الگوهای هارمونیک عبارتند از: الگوی پروانه، الگوی AB=CD، الگوی گارتلی، الگوی خفاش، الگوی خرچنگ، الگوی کوسه، الگوی سایفر و الگوی Nen-Star. آشنایی با این الگوها می‌تواند به معامله‌گران برای بررسی روند قیمت نمادهای مختلف کمک کند.

همچنین شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بورس و روش های تحلیل آن، به سامانه آموزشی کارگزاری مفید به نشانی learning.emofid.com مراجعه کنید. در این وبسایت بیش از ۹۰۰ مطلب در سه سطح «مبتدی»، «نیمه حرفه‌ای» و «حرفه‌ای» به همراه دوره های مختلف آموزشی ارائه شده است. به علاوه روزانه چندین کلاس آموزش بورس از صفر به صورت رایگان و غیر حضوری برگزار می‌شود که می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید.

فیبوناچی و انواع آن

عدد فی از سری فیبوناچی بدست می آید به این صورت که از تقسیم کردن هر عدد به عدد قبلی به عدد 1.618 میرسیم که به عدد فی معروف است .

3.عجایب عدد فی

جالب این است که در طبیعت با این همه گستردگی نظم خاصی در بسیاری عناصر میتوان یافت که یک سری از آنها با عدد فی رابطه دارند به طور مثال:

• دانه های آفتابگردان طوری رشد میکنند که حاصل تقسیم قطر هر مارپیچ به مارپیچ بعدی 1.618 میشود

• نسبت طول وعرض خال های پروانه عدد پی هست
• در مارپیچ های حلزون و کهکشان های مارپیچ نسبت قطر مارپیچ 1.618 هست.

• و خیلی از موارد دیگر را در طبیعت میتوان یافت که با نسبت عدد فی وجود دارند مثل اعضای بدن انسان، مارپیچ های دی ان ای ، گیاهان و…

1. فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

جالب تر آنکه در بازار های مالی که حرکات قیمت با تجمیع نظر معامله گرها به وجود می آید شاهد آن هستیم که عدد فی و همچنین اعداد دیگری معرفی نسبت های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال که از سری فیبوناچی بدست می آیند کاربرد فراوانی دارد که در این مقاله قصد داریم به بررسی آنها بپردازیم.

در بازار سرمایه سطوح فیبوناچی سطوحی هستند که در نقش حمایت ها و مقاومت ها در مسیر قیمت وجود دارند که قیمت در میان آنها در حال حرکت هست.

1. سطوح فیبوناچی مهم در تحلیل تکنیکال

61.8 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به عدد بعدی بدست می آید.

38.2 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به دو عدد بعدی بدست می آید.

23.6 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به سه عدد بعدی بدست می آید.

161.8 که از تقسیم هر عدد سری فیبوناچی به عدد قبلی بدست می آید.

توجه بفرمایید که هر چه از اعداد بزرگتر سری فیبوناچی برای بدست آوردن سطوح قیبوناچی استفاده کنیم به اعداد دقیق تری خواهیم رسید.( از عدد سیزدهم به بعد استفاده کنید برای تحلیل ها کفایت میکند )

1. انواع ابزار های فیبوناچی در تجلیل تکنیکال

فیبوناچی اصلاحیRET (Fibonacci Retracement)

فیبوناچی گسترشیEXT (Fibonacci Extension)

فیبوناچی انبساطیEXP (Fibonacci Expansion)

فیبوناچی پروجکشن PRO( Fibonacci Projection)

فیبوناچی باد بزن FAN(Fibonacci fan)

فیبوناچی زمانیTIME (Fibonacci time)

در یک روند صعودی، روند این طور نیست که همیشه صعودی باشد و نیاز به اصلاح در بین مسیر دارد، ما در فیبوناچی اصلاحی سطوحی را میتوانیم پیدا کنیم که در آنها این احتمال وجود دارد که اصلاح موج صعودی به پایان برسد و ادامه صعود را داشته باشیم و برعکس در موج نزولی

مهمترین سطوح اطلاحی: 23.6 درصد ، 38.2 درصد ، 61.8 درصد ،78.6 درصد

سطح 50 و100 درصد جز اعداد فیبوناچی نیست ولی تحلیلگران آن سطح هم در نظر میگیرند

اصلاحات تا 100 درصد در این نوع فیبوناچی قرار دارند ولی اصلاحات بیشتر از 100 درصد را اکستنشن یا گسترشی میگوییم.

برای رسم این ابزار یک موج صعودی پیدا کرده و کف موج را به سقف موج وصل میکنیم و در موج نزولی به عکس میشود یعنی سقف را به کف وصل میکنیم.

مثال1: در نماد فولاد که شاهد واکنش به سطح فیبو 50 درصد هستیم

مثال2: نماد وغدیر

در اصلاح های بالای 100 درصد یک روند با کمک فیبو گسترشی یا اکستنشن یا بازگشتی خارجی سطوحی را پیدا میکنیم که امکان بازگشت قیمت وجود داشته باشد

در فیبو اکستنشن سطوح 127.2 ، 141.4 ، 161.8 ، 200 ، 261.8 و 423.6 حائز اهمیت است

روش ترسیم فیبوناچی گسترشی همانند فیبوناچی اصلاحی عمل میکنیم (در روند صعودی کف موج را به سقف موج وصل میکنیم) و فقط سطوح بالای 100 درصد را در نظر میگیریم

مثال: در نماد های وب واکنش را نسبت به سطح 1.618 میتوانید مشاهده کنید

این ابزار بسیار شبیه فیبوناچی پروجکشن هست و برای بدست آوردن اهداف قیمتی بعد از شکست سقف یا کف را نشان میدهد و تفائت آن با فیبو پروجکشن در ترسیم آن است که در فیبو پروجکشن از سه نقطه استفاده میکنیم ولی در فیبو انبساطی از دو نقطه کمک مگیریم

برای رسم فیبوناچی انبساطی در روند صعودی که اصلاحی داشته و ما اهداف قیمتی را میخواهیم داشته باشیم با وصل کردن کف به سقف قیمت اهداف را بدست می آوریم.

مثال: در نماد سیمرغ واکنش ها را نسبت به سطوح 1.618 و 2.618 میتوانید مشاهده مکنید.

فیبوناچی پروجکشن برخلاف ابزار های بالا که دو نقطه ای بودند برای ترسیم آن نیاز به سه نقطه داریم و برای بدست آوردن اهداف قیمتی به کار برده میشود به این صورت که اگر یک صعود داشته باشیم و بعد از آن یک اصلاح با کمک این ابزار میتوان اهداف قیمتی را بعد از اصلاح داشته باشیم.

برای ترسیم فیبو پروجکشن در یک روند صعودی که یک اصلاح داشته به این معرفی نسبت های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال صورت رسم میکنیم که یک کف و بعد یک سقف و درآخر انتهای اصلاح را انتخاب میکنیم تا فیبو پروجکشن رسم گردد.

مثال: در نماد فملی فیبوباچی در سطوح 1.618 و 2.618 اهداف قیمتی را مشخص کرده که نمودار نسبت به آنها واکنش نشان داده است.

در فیبوناچی فن یکسری نقاط حمایت و مقاومتی را در طی یک روند میتوان پیدا کرد و معمولا برای تشخیص برگشت روند بسیار کارا هستند

برای رسم آن در یک روند صعودی یک کف و سقف را انتخاب میکنیم.

مثال: در نماد دماوند که کف Aرا به سقف B متصل کردیم و واکنش های نمودار قیمت را به خط ½ را شاهد هستیم.

در فیبوناچی زمانی خطوط عمودی داریم که در آن زمان ها نمودار قیمت مستعد آن هست که تغییر روند دهد.

برای ترسیم آن دو پیوت(نقاطی که در آنها روند تغییر جهت داشته) را روی نمودار مشخص کرده و با کمک آن دو پیوت فیبوناچی زمانی را ترسیم میکنیم و تفاوتی نمیکند که پیوت ها دره یا قله باشند و هر چه پیوت ها اصلی تر باشند نتیجه بهتری میگیریم.

مثال: در شاخص کل بورس تهران با اتصال نقطه A به B شاهد واکنش شاخص به سطوح فیبوناچی زمانی هستیم.